Evcil hayvanlarda görülen parazitler
Parazit Nedir ?
Parazit, bir başka canlıdan faydalanarak yaşayan ve faydalandığı canlıya bağımlı olarak yaşayan organizmadır. Genellikle bu ikili ilişkide ödün veren konakçıdır.
Kaç Çeşit Parazit Vardır ?
Temel olarak ikiye ayrılırlar:
İç Parazitler : Kalp kurtları, kancalı kurtlar, halkalı kurtlar, yassı kurtlar; vücudun içinde yaşarlar ve temelde hayvanın kanından beslenirler. Beslenme eksiklikleri, zehirlenmeler, anemiler gibi pek çok fizyolojik bozukluğa ve hastalığa yol açarlar.
Dış parazitler : Pire, bit, kene, uyuz etkenleri gibi parazitler vücudun dış kısmında yaşarlar. Hayvanın kanı, derisi ve kılları ile beslenirler. Kaşıntı, allerji, anemi gibi pek çok rahatsızlığa neden olurlar.
Parazitlerin Evcil Hayvanım İçin Oluşturduğu Tehlikeler Nelerdir?
Kaşıntıdan ölüme kadar gidebilen riskler oluştururlar. Kalp kurtları, tedavi edilmezlerse kalp yetmezliğine ve ölüme yol açarlar. Dış parazitler genellikle kaşıntılara, allerjilere ve anemilere (kansızlık) neden olurlarken; kimi viral hastalıkların bulaşmasına sebebiyet vererek ölüme neden oldukları da bilimsel bir gerçektir. Bu hastalıklar yine aynı dış parazitler vasıtasıyla insanların da yaşamlarını tehdit ederler. Yakın geçmişte yaşanan Kırım Kongo Kanamalı Humması vakaları bu konuya çok iyi bir örnek teşkil etmektedir.
Pire Isırıkları Zararlı mıdır ? Yoksa Sadece Kaşıntı mı Yapar ?
Kedi ve köpeklerde en sık görülen deri allerjilerinin başını pire ısırığı allerjisi adı verilen bir hastalık çeker ve pirelerin hayvanınızı ısırmaları sonucu oluşur.
Parazitler Ailem İçin Tehlike Teşkil Eder mi?
Hayvanınızın parazitlere karşı tedavisini kontol ve takip etmek hem sizin hem onun sağlığı için elzemdir. Kontrol dışı durumlarda, parazitler pek çok hastalığa kapı aralayacaktır. Kedilere köpeklere ve onlardan insanlar bulaşabilen prazitler, ZOONOTİK HASTALIKLAR olarak adlandırılan duruma neden olurlar.
Köpeğiniz İçin Sorun Teşkil Edebilecek Olan Parazitler
Sıklıkla karşılaşılan yanlış bilgilerden birisi de; bit, pire gibi dış parazitlerin kışın sorun yaratmayacağıdır. Aksine hayvanınız yıl içerisinde pek çok kez bu parazitlerle karşılaşır. Konaklarına ulaşmak için şaşkınlık verici yollara başvuran dış parazitler, kontol ve tedavi edilmeyen hayvanlara sıklıkla ulaşır ve zarar verirler.
Sivri sineklerin ılıman bölgelerde hemen her mevsimde görülmesi, evlerde ücra köşelerde parazitlerin barınması, aşırı soğuk havalarda dahi parazit yumurtalarının canlılıklarını koruması gibi sebeplerden ötürü, dış parazit kontolü mutlaka her mevsim akılda tutulmalıdır.
Hayvanınız kışın dahi parazitlere karşı koruma altında tutulmalıdır. Tüm mevsimlerin tadını çıkarın, ancak hayvanınızın da aynı keyifi aldığına emin olun...
Pireler
Bir iki tane pire, vücut üzerinde çok çabuk zamanda üreyecek ve ciddi sağlık problemlerine neden olacaktır. Pire kontolünün en iyi yöntemi, enfestasyonun (bulaşmanın) hiç oluşmayacağından emin olmaktır.
İşte size bazı ip uçları :
- Eğer pirelere karşı hayvanınızı koruyorsanız, bu korumayı mutlaka yıl boyu uygulayınız. Pire saldırısının nezaman başlayacağını tahmin etmek imkansızdır. Bu nedenle korunmanın önemi çok büyüktür.
- Evde yaşayan tüm hayvanların eş zamanlı olarak pire tedavisinin yıl boyu yapıldığından emin olunuz. Hayvanlar arasında kolaylıkla seyahat eden pirelerle (çok iyi zıplarlar...) savaşta bu nokta sıklıkla atlanır ve durum baş edilmez bir hal alır.
- Eğer ilaçlamayı siz yapcaksanız mutlaka ürün prospektüsünü okuyunuz ve ailenizi (kendinizi ve özellikle çocuklarınız) korumak adına dikkatli olunuz. Kullanım kurallarına harfiyen uyunuz ve kesinlikle doz aşımı yapmayınız.
- Pirelerden kurtulmanın tek yolu, pireleri her daim uzak tutmaktır. Korunma yöntemleri tedavi seçeneklerinden daha ucuzdur ve hayvanın sağlığı üzerine olan etkileri çok daha düşüktür.
Keneler
Keneler memeli hayvanlarda sıklıkla görülen ve nispeten daha sıradan kabul edilebilecek parazitlerdir. Dünyanın hemen her bölgesinde farklı türleri bulunmaktadır. Yılın belirli dönemlerinde enfestasyonları ciddi oranda artış gösterir. Kenenin üç adet yaşam formu vardır; larva, nimf, erişkin dönem. Bu üç yaşam formu da hem hayvan hem de insan için belirli riskler taşır.
Keneler; Lyme Hastalığı (sinir felçleri ile karakterize tedavisi oldukça güç olan bir hastalık), Kırım Kongo Kanamalı Humması, Ehrlichiosis, Tularemi... vs. gibi pek çok ciddi hastalıkta ara konakçı ve vektör(hastalık etkeninin son konakçıya ulaşmasını sağlayan canlı) rolü oynarlar. Bu hastalıkların görüllme sıklıkları ve çeşitleri bölgelere göre değişiklik gösterir.
Ülkemizin de içinde yer aldığı subtropik bölgelerde bu gibi ölümcül hastalıklara nadiren rastlanmış olsa da, Kırım Kongo Kanamalı Humması örneğinde olduğu gibi, tedbiri elden bırakmamanın faydalı olacağı görüşündeyiz. Bu konuda lütfen Veteriner Hekiminize danışınız.
Kene ısırıklarının risklerini arttıran faktörler:
- Bölgenizde keneler ile bulaştığı kanıtlanmış hastalıkların varlığı
- Köpeğinizi; kampa, ava, yürüyüşe, kısaca kenelerin bulunduğu bölgelere çıkarmanız
- Köpeğinizin üzerinden son bir ay içerisinde kene temizlediyseniz
- Köpeğinizin kene taşıyan at, çiftlik hayvanları, vs gibi hayvanlar ile teması varsa
- Bahçenizde yoğun çalılıklarının, uzun otların, kenelerin barınmalarını sağlayan bölgelerin olması
Sivri Sinekler
Nem ve sıcağın olduğu hemen heryerde üreyen ve ciddi hastalıkları yayan sivri sinekler genellikle hasta sahiplerinin önemsemedikleri konulardandır. Ancak Köpeğiniz de sizler gibi sivri sinekleri sevmez ve ısırılması durumunda rahatsızlık yaşar. Pek çok virüs, protozoon (tek hücreli parazitler) benzeri hastalık etkinine vektörlük yaparak bu hastalıkların görülme sıklığını etkilerler.
Köpek bakıyorsanız sivri sinekler ile bilmeniz gereken birkaç nokta :
- Isırılmak köpeğinizin de hoşuna gitmez
- Isırıklara bağlı stres, allerjik reaksiyonlar, yaralar ve kaşınma görülebilir
- Sivri sinekler Batı Nil Virüsü, sıtma gibi etkenleri taşıyabilirler. Daha pek çok hastalık sivri sinekler aracılığı ile taşınmaktadır.
Kalp Kurdu
En ölümcül parazitlerdendir. Köpeğin kalbine yerleşerek uzun zamanda kalp kasında zayıflamalara, kalp yetmezliğine ve ölüme neden olurlar. Sivri sinekler aracılığı ile bulaşır, kan yolu ile kalbe ulaşır ve yerleşir. Tedavisi olmasına karşın ehveni şer bir yöntemdir ve çok ciddi riskler taşır. Zira parazitleri öldürmek damarlar içerisinde tıkanmalara yol açar. Öldürülmeyen parazitler ise kalbe zarar vermeye devam ederler. Bu durumda karar hasta sahibine bırakılır. Birleşik devletlerde ve avrupa ülkelerinde, pek çok vakada ötenazi kararı alınmaktadır. Bu durumla karşılaşmamak için dış parazitlere karşı sürekli korunma çok büyük önem taşır.
Kancalı Kurtlar
Kanca benzeri dişleri ile hayvanın bağırsaklarına tutunurlar ve duvarlarını parçalayarak iç kanamaya neden olurlar. 50-100 arası kancalı kurt, rahatlıkla bir yavruyu kan kaybından ölüme sürükleyebilir. Yurdumuzda da sıklıkla görülen bu parazitlere karşı mücadele hekiminiz tarafından mutlaka yapılmalıdır.
Köpeğiniz kusuyorsa, ishalse, iştahsızsa, karnı şişkinse, dışkısında kan veya sümük benzeri akıntılar varsa; acilen hekiminizi arayınız ve tedaviye erkenden başlanmasını sağlayınız. Hekiminize giderken incelenmesi için bir miktar dışkı götürmeniz, teşhisi ve tedaviyi kolaylaştıracaktır.
Yuvarlak Kurtlar
Yurdumuzda pek çok köpekte bulunan bu parazitler, köpeklerin bağırsaklarında yaşarlar ve enfestasyonun şiddetine bağlı olarak ölüme sebebiyet verebilirler. Kusma, ishal, karında şişkinlik gibi belirtilere neden olabilirler.Neredeyse her yavruda anne sütünden ötürü yuvarlak kurtlar mevcuttur. Bu nedenle ilk aşılamalardan önce mutlaka bu parazitler vücuttan uzaklaştırılmalıdır.
Köpeğiniz kusuyorsa, ishalse, iştahsızsa, karnı şişkinse, dışkısında kan veya sümük benzeri akıntılar varsa; acilen hekiminizi arayınız ve tedaviye erkenden başlanmasını sağlayınız. Hekiminize giderken incelenmesi için bir miktar dışkı götürmeniz, teşhisi ve tedaviyi kolaylaştıracaktır.
Yassı Kurtar
Larvaları ve yumurtaları soğuk havaya ve çevre koşullarına son derece dirençlidir. Bu duruma bir de sokak hayvanları eklenince; sokaklar köpeğiniz için sağlıksız ortamlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Köpeğiniz kusuyorsa, ishalse, iştahsızsa, karnı şişkinse, dışkısında kan veya sümük benzeri akıntılar varsa; acilen hekiminizi arayınız ve tedaviye erkenden başlanmasını sağlayınız. Hekiminize giderken incelenmesi için bir miktar dışkı götürmeniz, teşhisi ve tedaviyi kolaylaştıracaktır.